Φιλοσοφική Σχολή
Τμήμα Φιλολογίας
Μαθήματα προσφερόμενα στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Μαθήματα Λατινικής Φιλολογίας 2021-2022
ΣΤ' Εξάμηνο
962 Μεσαιωνική Λατινική Φιλολογία
Δ. Μπενέτος
Μαθήματα Γλωσσολογίας 2022-2023
Σημασιολογία (ΣΤ' εξάμηνο)
Εισαγωγή στη Σημασιολογία: γλωσσολογικοί και φιλοσοφικοί προβληματισμοί σχετικά με τη φύση της σημασίας. Αναφορά και σημασία. Λέξη: λέξημα, ένταση-έκταση σημασίας, σχέσεις μεταξύ λεξημάτων (συνωνυμία, ομωνυμία, υπωνυμία, αντωνυμικότητα). Δομισμός (η σημασία στο σύστημα: αξία, σημασιακά πεδία, σημασιολογικά χαρακτηριστικά). Ανάλυση σε συστατικά – πρωτοτυπική σημασία. Ευρύτερες γλωσσικές μονάδες: Λογική πρόταση – γλωσσική πρόταση – εκφώνημα. Περιβάλλον και σημασία.
- Διδάσκουσα: Μόζερ Αμαλία
Πραγματολογία (ΣΤ' εξάμηνο)
H Πραγματολογία ως κλάδος της Γλωσσολογίας μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι ομιλητές χρησιμοποιούν τη γλώσσα σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις, προκειμένου να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένους επικοινωνιακούς στόχους. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα εξεταστούν βασικά ζητήματα Πραγματολογίας όπως οι γλωσσικές πράξεις, τα συνομιλιακά υπονοήματα, η δείξη, η γλωσσική ευγένεια και η δομή της συνομιλίας.
- Διδάσκουσα: Μπέλλα Σπυριδούλα
Γνωστική γλωσσολογία (Η' εξάμηνο, 1043)
Η Γνωσιακή Γλωσσολογία προσφέρει μία νέα προσέγγιση στη μελέτη της γλώσσας, την οποία αντιμετωπίζει ως έκφανση των γενικότερων νοητικών ικανοτήτων του ανθρωπου και όχι ως ξεχωριστή ικανότητα. Η γλώσσα αντικατοπτρίζει το εννοιολογικό σύστημα των ανθρώπων, η δημιουργία του οποίου συνδέεται άμεσα με τη βιολογική τους υπόσταση. Βασικά σημεία της προσέγγισης αυτής αποτελούν η έμφαση στη σημασία, στη μελέτη της γλώσσας όπως αυτή χρησιμοποιείται στην επικοινωνία (γλωσσική χρήση) και η παραδοχή ότι οι αφηρημένες έννοιες διαμορφώνονται βάσει σχημάτων που πηγάζουν από την εμπειρία μέσω της (εννοιολογικής) μεταφοράς.
- Διδάσκουσα: Παναρέτου Ελένη
Υφογλωσσολογία (Η' εξάμηνο, ????)
Η Υφογλωσσολογία αποτελεί έναν από τους κλάδους μελέτης του κειμένου, ο οποίος εστιάζει στη μελέτη του ύφους τόσο των λογοτεχνικών όσο και των μη λογοτεχνικών κειμένων. Η γλωσσολογική προσέγγιση του ύφους διαφέρει από άλλες προσεγγίσεις, όπως εκείνη της Θεωρίας της Λογοτεχνίας, ως προς την έμφαση που δίνεται από την Υφογλωσσολογία στη μελέτη του ύφους μέσω της ανάλυσης της γλώσσας του κειμένου. Το ύφος δεν είναι μία υποκειμενική, αξιολογική και διαισθητικά προσεγγίσιμη έννοια αλλά ένα αντικειμενικά προσδιορίσιμο χαρακτηριστικό των κειμένων, το οποίο αναδύεται από τη γλώσσα του κειμένου. Στο μάθημα θα αναλυθούν τα παρακάτω θέματα: Έννοια και ορισμοί του ύφους Είδη ύφους (λογοτεχνικό, καθημερινό, επιστημονικό) Διαφορετικές προσεγγίσεις του ύφους:
•Το ύφος ως επιλογή
•Το ύφος ως απόκλιση Γλωσσολογία και Ποιητική: η άποψη του Jakobson Φορμαλιστικές και λειτουργικές προσεγγίσεις του ύφους Γλωσσικά επίπεδα και υφολογική ανάλυση Υφομετρία Γνωσιακή Υφογλωσσολογία
- Διδάσκουσα: Παναρέτου Ελένη
Κοινωνιογλωσσολογία (εαρινό εξάμηνο, 900)
Το μάθημα παρουσιάζει τη μελέτη της κοινωνικής διάστασης της γλώσσας και ενδιαφέρεται να αποκαλύψει τον τρόπο παραγωγής και κατανόησης του κοινωνικού νοήματος συγκεκριμένων γλωσσικών επιλογών, τις προϋποθέσεις και τις ενδεχόμενες συνέπειές του. Εξετάζονται οι κοινωνικοί παράγοντες που εμπλέκονται στη διαμόρφωση και τη χρήση του γλωσσικού συστήματος: ο ρόλος που παίζουν στις γλωσσικές επιλογές των ομιλητών/τριών στοιχεία της ταυτότητάς τους (π.χ. η ηλικία, το φύλο, η μόρφωση, το επάγγελμα, η ιδεολογία κλπ.), της ταυτότητας του/της ακροατή/τριας (π.χ. αν είναι ιεραρχικά «ανώτερος/η»), της περίστασης της επικοινωνίας (π.χ. η επισημότητά της). Εξετάζονται επίσης πώς, μέσω της γλωσσικής δραστηριότητας, επηρεάζονται ή όχι στοιχεία και διαστάσεις της ίδιας της κοινωνικής οργάνωσης και των αναπαραστάσεών της.
- Διδάσκων: Γούτσος Διονύσης