Αρχική » Προπτυχιακές Σπουδές » Μαθήματα προσφερόμενα σε άλλα Τμήματα » Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας

Μαθήματα Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας 2021-2022

Αρχαία Ελληνική Φιλολογία Ι: Εισαγωγή στην Αρχαία Ελληνική Φιλολογία (Α΄Εξάμηνο, ΒΦΑ03) 

 Μ. Σιόντη - Α. Παπαθωμάς

Αρχαία Ελληνική Φιλολογία ΙΙ: Ηρόδοτος (Γ΄Εξάμηνο, ΒΦΑ04)

Ν. Καναβού

Μετά από μια γενική εισαγωγή στην κλασική ιστοριογραφία, θα ασχοληθούμε ειδικότερα με τον Ηρόδοτο, τον επονομαζόμενο και “πατέρα της ιστορίας”, και το έργο του, μια παγκόσμια ιστορία από τη μυθολογική εποχή μέχρι και τους Περσικούς πολέμους. Η ιστορία του Ηροδότου, εκτός από πολύτιμη πηγή για έναν από τους σημαντικότερους πολέμους της αρχαιότητας, αποτελεί ένα θαυμαστό λογοτεχνικό έργο, που περιλαμβάνει κάποιες από τις πιο απολαυστικές αφηγήσεις της αρχαίας γραμματείας. Θα διαβάσουμε μαζί το πρώτο βιβλίο των Ιστοριών, στο οποίο ο ιστορικός αφηγείται με αξέχαστο τρόπο, μεταξύ άλλων, την αρχή της έχθρας ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία, την ιστορία του βασιλείου της Λυδίας και του βασιλιά τους, Κροίσου, την ιστορία των Μήδων και των Βαβυλωνίων, την αύξηση της περσικής δύναμης και τη μοιραία εκστρατεία του Πέρση βασιλιά Κύρου κατά των Μασσαγετών.

Αρχαία Ελληνική Φιλολογία ΙΙΙ: Θουκυδίδης (Ε΄Εξάμηνο, ΒΦΑ27)

Β. Βερτουδάκης

Εισαγωγή στον Θουκυδίδη και την εποχή του – επιλογή κειμένων από όλο το εύρος του έργου του  – ερμηνευτικός σχολιασμός: φιλολογική και ιστορική ανάλυση, πολιτική θεωρία, πρόσληψη της θουκυδίδειας σκέψης από τη νεότερη ιστοριογραφία και πολιτική επιστήμη. 

Αρχαία Ελληνική Φιλολογία ΙΙV: Μεταγενέστερη ιστοριογραφία (ΣΤ΄Εξάμηνο, ΒΦΑ07)

Α. Καρβούνη

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η εξοικείωση με την ελληνική συγγραφική παραγωγή των αυτοκρατορικών χρόνων με έμφαση στα είδη της πεζογραφίας. Τα εισαγωγικά μαθήματα εξετάζουν το ιστορικό πλαίσιο της ρωμαϊκής κυριαρχίας, τις νέες τάσεις στην ελληνική ιστοριογραφία που αναδύονται κατά την περίοδο αυτή, καθώς και την άνθηση της ρητορικής, το κίνημα της 'Δεύτερης Σοφιστικής' και τους εκπροσώπους της, το αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα και το είδος της βιογραφίας. Για το μεγαλύτερο μέρος των μαθημάτων εστιάζουμε στη μορφή του Πλουτάρχου και στους Παράλληλους Βίους του, και στη μελέτη του βίου του Αλεξάνδρου.

Μαθήματα Λατινικής Φιλολογίας 2021-2022

Λατινική Φιλολογία Ι: Θεματογραφία (Β΄Εξάμηνο, ΒΦL03)

Ρ. Δημοπούλου, Α. Μιχαλόπουλος

Σκοπός του μαθήματος αποτελεί η επανάληψη, διεύρυνση και εμβάθυνση των γνώσεων των φοιτητών έσα από τη μελέτη επιλεγμένων φαινομένων της λατινικής γραμματικής και του συντακτικού, καθώς και ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου τους μέσα από την επεξεργασία ασκήσεων και κειμένων της λατινικής πεζογραφίας.

 

Λατινική Φιλολογία ΙΙ: Ιστοριογραφία (Γ΄Εξάμηνο, ΒΦL04)

Δ. Μπενέτος

  1. Εισαγωγή στη Μεσαιωνική Λατινική Φιλολογία. Ιστορικές περίοδοι και αντιπροσωπευτικοί συγγραφείς.

     Λογοτεχνικά είδη

    • Ιστοριογραφία του 6ου μ.Χ. αι. στη Δύση: Gregorius Turonensis, Historia Francorum, αποσπάσματα για τους Φράγκους βασιλείς της δυναστείας των Μεροβιγγείων.
    • Θρησκευτική Μεσαιωνική Ποίηση: Sequentiae Stabat Mater και Dies Irae. Ρυθμοτονική λατινική μεσαιωνική μετρική.
    • Κοσμική Μεσαιωνική Ποίηση: Venantius Honorius Clementianus Fortunatus (Ad Radegundem), Carmina Burana (O fortuna, Imperatrix Mundi).
    • Θρησκευτικό δράμα:  Ludus passionis. Γέννηση και εξέλιξη του θρησκευτικού δράματος και σύνδεσή του με το ευρωπαϊκό θέατρο.

    Λέξεις Κλειδιά: Μεσαιωνική Λατινική Φιλολογία, Gregorius Turonensis, Sequentia, Ludus passionis, Historia Francorum

 


Μαθήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας 2022-2023

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΒΦΝ03 (Δ’ Εξάμ.) Νεοελληνική Φιλολογία Ι/Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας από τις αρχές έως και τον 20ό αι.          

Διδάσκoυσα: Μαρία Νικολοπούλου

Στόχος του μαθήματος είναι η ιστορικογραμματολογική προσέγγιση της ν.ε. λογοτεχνίας, με επίκεντρο την περίοδο 1820-1970 και αναφορές σε σημαντικά έργα Ελλήνων ποιητών και πεζογράφων του 19ου και 20ού αιώνα. Ειδικότερα θα εξεταστούν οι ποιητές: Δ. Σολωμός, Α. Κάλβος, Κ. Παλαμάς, Κ.Π. Καβάφης, Α. Σικελιανός, Κ. Βάρναλης, Κ.Γ. Καρυωτάκης, Γ. Σεφέρης, Οδ. Ελύτης, Γ. Ρίτσος, Α. Εμπειρίκος, Ν. Εγγονόπουλος, Μ. Αναγνωστάκης, Μ. Σαχτούρης, Κ. Δημουλά, Λ. Πούλιος. Αντιστοίχως, θα γίνει ειδική αναφορά στο έργο των παρακάτω πεζογράφων: Αδ. Κοραής, Εμ. Ροϊδης, Γ. Βιζυηνός, Α. Παπαδιαμάντης, Κ. Θεοτόκης, Ν. Καζαντζάκης, Η. Βενέζης, Γ. Θεοτοκάς, Μ. Καραγάτσης, Μ. Αξιώτη, Δ. Χατζής, Α. Κοτζιάς.  Στο πλαίσιο του μαθήματος θα επιχειρηθεί κυρίως η συνεξέταση του λογοτεχνικού έργου με τα αισθητικά ρεύματα και τις ιστορικοκοινωνικές συνθήκες της εποχής του. Θεματικοί άξονες: ποιητές του λογοτεχνικού κανόνα (Δ. Σολωμός, Κ. Παλαμάς, Κ.Π. Καβάφης, Γ. Σεφέρης, Οδ. Ελύτης, Γ. Ρίτσος) – αντιπροσωπευτικοί πεζογράφοι (Α. Παπαδιαμάντης, Κ. Θεοτόκης, Γ. Θεοτοκάς, Δ. Χατζής κ.ά.) – λογοτεχνικά ρεύματα - επιλεγμένα ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα.

ΒΦΝ83 (ΣΤ’ Εξάμ.) Νεοελληνική Φιλολογία ΙΙ/Ποίηση και πεζογραφία 19ου και 20ού αι.

Διδάσκων: Δημήτρης Αγγελάτος

Η ποιητική του Αρχείου και της Μαρτυρίας: το λογοτεχνικό πεζογραφικό έργο του Θανάση Βαλτινού

ΠEPIΓPAΦΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Το ενδιαφέρον της παράδοσης στρέφεται στο πεζογραφικό έργο του Θανάση Βαλτινού και ειδικότερα στο ρόλο που αναλαμβάνει στην αφηγηματική οργάνωση των κειμένων του, "ξένο" παρατιθέμενο υλικό, είτε πρόκειται για αρχειακές μονάδες προερχόμενες από αυθεντικές ή μη πηγές (: επιστολές, ημερολόγια, ειδησεογραφικό υλικό από τον Τύπο, λεξικά, κλπ.), είτε για μονολόγους και διάλογους/συνομιλίες, καταγεγραμμένους (συνεντεύξεις, κλπ.) ή μη.

Θα εξεταστούν έτσι αφηγηματικά έργα, όπως τα: Συναξάρι του Ανδρέα Κορδοπάτη. Βιβλίο πρώτο: Αμερική (1972), Η κάθοδος των εννιά (1978), Τρία ελληνικά μονόπρακτα (1978), Στοιχεία για τη δεκαετία του ’60 (1989), Ορθοκωστά (1994), Ημερολόγιο 1836-2011 (2001) και Ο τελευταίος Βαρλάμης (2010), που μέσα ακριβώς από τις ποικίλες και διασταυρούμενες παραθεματικές στρατηγικές τους αίρουν τις βεβαιότητες πάσης φύσεως και διανοίγουν νέες ερμηνευτικές προοπτικές. 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

ΦΦΝ04 (Β’ Φιλολογίας) Εποχές και Συγγραφείς (12ος-18ος αι.)

Διδάσκων: Στέφανος Κακλαμάνης 

Βιτσέντζος Κορνάρος, Ερωτόκριτος.

Το μάθημα στοχεύει στην αδρομερή παρουσίαση του κινήματος της Κρητικής Αναγέννησης στα ιστορικά και πολιτισμικά της συμφραζόμενα και στην αναλυτική εξέταση του Ερωτόκριτου, του κορυφαίου έργου της κρητικής και της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Θα συζητηθούν τα σημαντικότερα φιλολογικά και ερμηνευτικά ζητήματα του έργου (ποιητής, πρότυπο και πηγές, λογοτεχνικό είδος, παράδοση, τύχες) και θα αναδειχθεί η εσωτερική οργάνωση και η πρωτοτυπία του στη διαχείριση των ανθρώπινων συναισθημάτων, στοιχεία που το κατέστησαν αγαπητό στη συλλογική μνήμη και θεμελιώδες στην έκφραση της νεοελληνικής ιδεολογίας. Αποβλέπει επίσης να φέρει σε επαφή τους φοιτητές με το αριστούργημα της κρητικής λογοτεχνίας της Αναγέννησης και να προσδιορίσει την αισθητική και ιδεολογική του ταυτότητα στο πλαίσιο της εποχής που το γέννησε. Η ποιητική τέχνη του Κορνάρου θα εξεταστεί μέσα από την ανάλυση εκτενών αποσπασμάτων από το έργο.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία:

Στέφανος Κακλαμάνης, Η κρητική ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης (14ος-17ος αι.), τ. Α´. Εισαγωγή, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2019.
Στέφανος Κακλαμάνης, Η κρητική ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης (14ος-17ος αι.), τ. Γ´. Ανθολογία (1580 περ. -17ος αι.), Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2020.

ΚΦΝ04 (Γ’ Κλασικό) Νεοελληνική Λογοτεχνία 12ου-17ου αι. Ι

Διδάσκων: Στέφανος Κακλαμάνης

Το μάθημα στοχεύει στην παρουσίαση της λειτουργίας της έντυπης νεοελληνικής λογοτεχνίας κατά τους δύο πρώτους αιώνες της τυπογραφίας, των ρόλων που επιτελούσαν όσοι συμμετείχαν στην παραγωγή και την κυκλοφορία του έντυπου βιβλίου καθώς και της επίδρασης που αυτό άσκησε στην κοινωνία για τη διαμόρφωση μιας κοινής λογοτεχνικής γλώσσας και της νεοελληνικής ιδεολογίας.

Βασικές θεματικές ενότητες: H συμβολή της τυπογραφίας στη διάδοση του γραπτού πολιτισμού και στη διαμόρφωση ενός αναγνωστικού κοινού της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Tα λογοτεχνικά έντυπα και ο «κόσμος» τους: συγγραφείς, διασκευαστές, εκδότες-τυπογράφοι, επιμελητές, έμποροι, αναγνωστικό κοινό. H συγκρότηση του πρώτου έντυπου corpus έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Οι μηχανισμοί παραγωγής, προβολής και κυκλοφορίας των έργων (ριμάδες, φυλλάδες) στο ελληνόφωνο κοινό. Zητήματα πρόσληψης των λογοτεχνικών έντυπων βιβλίων.

Η ποιητική τέχνη που συστήνουν τα λογοτεχνικά έντυπα βιβλία του 16ου και 17ου αιώνα θα εξεταστεί μέσα από την ανάλυση εκτενών αποσπασμάτων από τα έργα: Απόκοπος, Διήγησις Aπολλωνίου, Άνθος Xαρίτων, Ιστορία του Αλεξάνδρου, Φυλλάδα του Γαδάρου, Iστορία του Pε της Σκότσιας, Μάλτας πολιορκία, Διάλογος Χάρου και Ανθρώπου, Βοσκοπούλα, Μπερτόλδος, κ.ά.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία:

Brian Richardson, Τυπογραφία, συγγραφείς και αναγνώστες στην Ιταλία της Αναγέννησης, Μετάφραση: Ειρήνη Παπαδάκη, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2014. [ΕΥΔΟΞΟΣ αρ. 41955881]

Στέφανος Κακλαμάνης, Η κρητική ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης (14ος-17ος αι.), τ. Β´. Ανθολογία (14ος αι.-περ. 1580), Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2020. [ΕΥΔΟΞΟΣ αρ. 94644168]

ΚΦΝ08 (Ε’ Κλασικό) Συγκριτική Φιλολογία

Διδάσκουσα: Λητώ Ιωακειμίδου

Ύστερα από μια εισαγωγή στον κλάδο της Συγκριτικής Φιλολογίας και την παρουσίαση του ερευνητικού της ενδιαφέροντος για το ζήτημα των λογοτεχνικών ειδών, το μάθημα επικεντρώνεται στην εξέταση του διηγήματος. Μελετώνται τα ειδολογικά χαρακτηριστικά του σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά και με τη στήριξη χαρακτηριστικών παραδειγμάτων. Γίνεται εκτενής αναφορά στην εξέλιξη του διηγήματος στο πλαίσιο της δυτικής λογοτεχνικής παραγωγής από την Αναγέννηση μέχρι τις μέρες μας και στους «σταθμούς» της πορείας του. Βάσει επιλογής κειμένων, αναπτύσσονται ζητήματα του ηθογραφικού, του νατουραλιστικού και του μοντερνιστικού διηγήματος στη νεοελληνική και τις ξένες λογοτεχνίες.

ΚΦΝ09 (Ε’ Κλασικό) Θεωρία Λογοτεχνίας

Διδάσκουσα: Πέγκυ Καρπούζου

Εισαγωγή στη Θεωρία της Λογοτεχνίας. Η έννοια της λογοτεχνίας. Επισκόπηση σύγχρονων θεωριών του 20ού αιώνα: Φορμαλισμός, Νέα Κριτική, Δομισμός, Σημειωτική, Αναγνωστικές θεωρίες, Μαρξιστική Κριτική, Ψυχαναλυτική Κριτική, Πολιτισμική Κριτική. Οι βασικοί όροι και έννοιες κάθε θεωρητικής σχολής εξετάζονται κριτικά και μέσα από θεωρητικά δοκίμια (R. Barthes, U. Eco, R. Jakobson, M. Bakhtin, V. Shklovsky, C.Lévi-Strauss, κ.ά.). Ενδεικτική εφαρμογή της αφηγηματικής τυπολογίας του G. Genette στο μυθιστόρημα του Στρατή Τσίρκα, Ακυβέρνητες Πολιτείες.

ΓΦΝ07 (Ζ’ Γλωσσολογικό) Νεοελληνική Λογοτεχνία 19ου αι. I

Διδάσκων: Ευριπίδης Γαραντούδης

Στόχος του μαθήματος είναι η παρουσίαση αντιπροσωπευτικών κειμένων της ελληνικής ποίησης του 19ου αιώνα και πιο συγκεκριμένα της περιόδου 1820-1880. Συγκεκριμένα, θα αναλυθούν από ιστορικογραμματολογική και αισθητική σκοπιά αντιπροσωπευτικά ποιητικά κείμενα των βασικών ποιητών της επτανησιακής και της αθηναϊκής ποιητικής παράδοσης, με έμφαση στο έργο του Διονυσίου Σολωμού και του Ανδρέα Κάλβου. Δευτερευόντως θα εξεταστούν ποιητικά κείμενα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, του Παναγιώτη Σούτσου, του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή κ.ά.

ΚΦΝ12 (Ζ’ Κλασικό) Νεοελληνική Λογοτεχνία 20ού αι. I

Διδάσκων: Ευριπίδης Γαραντούδης  

Στόχος του μαθήματος είναι να αναλυθούν αισθητικά και να ενταχθούν στο ιστορικογραμματολογικό πλαίσιό τους ποιητικά κείμενα Ελλήνων ποιητών του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού αιώνα, οι οποίοι ζουν και δημιουργούν μέχρι την εποχή του μεσοπολέμου. Επέλεξα να εξεταστούν με μεγαλύτερη έμφαση ορισμένοι ποιητές έναντι άλλων με κριτήριο αφενός τη λογοτεχνική ποιότητα και καταξίωση του έργου τους, αφετέρου το γεγονός ότι αντιπροσωπεύουν βασικές εκδοχές της εξέλιξης της ελληνικής ποίησης κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Οι εξεταζόμενοι ποιητές είναι πρωτίστως ο Κ.Π. Καβάφης και δευτερευόντως οι Κωστής Παλαμάς, Άγγελος Σικελιανός και Κ.Γ. Καρυωτάκης. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα επιχειρηθεί και η συνεξέταση του έργου των παραπάνω ποιητών, ώστε να γίνει αντιληπτή η, μικρότερη ή μεγαλύτερη κατά περίπτωση, παράλληλη ανταπόκρισή τους στα αισθητικά ρεύματα και τις ιστορικοκοινωνικές συνθήκες της εποχής τους.

ΚΦΝ13 (Ζ’ Κλασικό) Νεοελληνική Λογοτεχνία 20ού αι. II

Διδάσκων: Μαρία Νικολοπούλου 

Εστίαση στη νεοελληνική πεζογραφία των πρώτων δεκαετιών του 20ούαιώνα και στα ποικίλα ρεύματα που επηρέασαν την πεζογραφική παραγωγή, με παράλληλη εξέταση αντιπροσωπευτικών κειμένων της περιόδου (Ξενόπουλος, Θεοτόκης, Χατζόπουλος, Καζαντζάκης).

ΚΦΝ15 (Η’ Κλασικό) Νεοελληνική Λογοτεχνία 20ού αι. III

Διδάσκoυσα: Νάντια Φραγκούλη 

Στόχος του μαθήματος είναι να κατανοηθεί η θέση της ποίησης της γενιάς του 1930 ως ιστορικογραμματολογικού σταθμού στην Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, ενώ ενδιαφέρει ειδικότερα ο χαρακτηρισμός του έργου της ως νεοελληνικής εκδοχής του υψηλού μοντερνισμού. Τα χαρακτηριστικά της ποίησης των βασικών εκπροσώπων της γενιάς θα μελετηθούν με άξονα τον ορισμό του μοντέρνου στην ποίηση από τον Νάσο Βαγενά, και αναφορές στα χαρακτηριστικά της ποίησης του μοντερνισμού στη λογοτεχνία της Δύσης. Παράλληλα θα τεθεί ο προβληματισμός της σύγχρονης φιλολογικής έρευνας για τον «μύθο» της γενιάς του ’30, ενώ θα μας απασχολήσουν οι βασικές έννοιες που η φιλολογική κριτική χρησιμοποιεί για την περιγραφή της ποιητικής παραγωγής της (απελευθέρωση της μορφής, «δύσκολη τέχνη», μυθική μέθοδος, διακειμενικότητα, ελληνικότητα, υπερρεαλιστικά στοιχεία). Τέλος, θα εξετάσουμε τις επαφές του έργου των ποιητών της γενιάς του 1930 με τις άλλες τέχνες (ζωγραφική, κινηματογράφος, μουσική), με ιδιαίτερη έμφαση στις μεθοδολογικές προϋποθέσεις των διακαλλιτεχνικών προσεγγίσεων. Τα κειμενικά παραδείγματα που θα μας απασχολήσουν προέρχονται από το έργο των Γιώργου Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Αντρέα Εμπειρίκου, Νίκου Εγγονόπουλου και Γιάννη Ρίτσου.

ΚΦΝ16 (Η’ Κλασικό) Νεοελληνική Λογοτεχνία 20ού αι. IV

Διδάσκων: Θανάσης Αγάθος 

Μελέτη των ιδεολογικών και αισθητικών προσανατολισμών των πεζογράφων της γενιάς του 1930, παρουσίαση αντιπροσωπευτικών κειμένων της περιόδου (Μυριβήλης, Θεοτοκάς, Τερζάκης, Πολίτης, Βενέζης, Καραγάτσης, Νάκου κ.ά.) και εξέταση της κριτικής υποδοχής τους και της θέσης τους στον κανόνα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

Μαθήματα Γλωσσολογίας 2022-2023

Ιστορική γλωσσολογία: εισαγωγή στην ιστορικοσυγκριτική, ινδοευρωπαϊκή ιστορία της ελληνικής (ΣΤ' εξάμηνο, ΦΓ07)

Εισαγωγή στην Ιστορικοσυγκριτική Γλωσσολογία. Προεπιστημονική Γλωσσολογία. Επιστημονική Γλωσσολογία: Θεωρητικές βάσεις και μέθοδοι της Ιστορικοσυγκριτικής Γλωσσολογίας (γλωσσική μεταβολή, εξωτερική και εσωτερική επανασύνθεση, φωνολογικοί νόμοι). Η έννοια της γενετικής συγγένειας γλωσσών και οι γλωσσικές οικογένειες. Η ινδοευρωπαϊκή οικογένεια. Καταγωγή, προϊστορία και πρώιμη ιστορία της ελληνικής γλώσσας:
Ινδοευρωπαϊκή, Πρωτοελληνική, προελληνικές γλώσσες. Περίοδοι της ιστορίας της Ελληνικής. Προ-αλφαβητικές γραφές. Το ελληνικό αλφάβητο. Η διαλεκτική διάσπαση της Ελληνικής. Οι αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και η χρήση τους στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία. H εξέλιξη της Ελληνικής στην αλεξανδρινή-ρωμαϊκή, μεσαιωνική και νεότερη περίοδο: Φωνολογία, Μορφολογία, Σύνταξη, Λεξιλόγιο. Εξωτερική ιστορία της Ελληνικής.

  • Διδάσκων: Κ. Κακαρίκος

Δομή της Νέας Ελληνικής. Σύνταξη (Δ' εξάμηνο, επιλογής)

 Το μάθημα αυτό εξετάζει τη σύνταξη της Ελληνικής με βάση τα πορίσματα της σύγχρονης γλωσσολογικής έρευνας. Η εξέταση αυτή μολονότι χρησιμοποιεί τα μεθοδολογικά εργαλεία της γλωσσολογίας δεν εντάσσεται στα πλαίσια κάποιας συγκεκριμένης γλωσσολογικής θεωρίας αλλά είναι περισσότερο περιγραφική. Σκοπός του μαθήματος είναι η καλύτερη γνώση του συστήματος της σύνταξης της Ελληνικής. Εξετάζονται η συστατικότητα και ο ορισμός των κατηγοριών, η μορφοσυντακτική πραγμάτωση των ονοματικών και ρηματικών γραμματικών χαρακτηριστικών και θέματα προτασιακής σύνταξης, όπως τα κενά υποκείμενα, οι εξαρτημένες προτάσεις, οι ασθενείς αντωνυμίες και η σειρά των όρων

  • Διδάσκων: Θ. Γιάνναρης

Κατάκτηση - Διδασκαλία Δεύτερης Γλώσσας (Ε' εξάμηνο, επιλογής)

Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στην Κατάκτηση της Δεύτερης Γλώσσας, στις διαφορές και τις ομοιότητές της με την Πρώτη Γλώσσα και στον τρόπο που  διαφορετικές γλωσσικές και μαθησιακές προσεγγίσεις επηρεάζουν τις διδακτικές μεθοδολογίες της Δεύτερης Γλώσσας. Γίνεται ειδική αναφορά στα επίπεδα γλωσσομάθειας  του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς σε σχέση με την Ελληνική, στα Αναλυτικά Προγράμματα για τη Δεύτερη Γλώσσα και δίνονται εφαρμογές από τη διδασκαλία της Γραμματικής, του Λεξιλογίου και των Δεξιοτήτων στην Ελληνική ως Δεύτερη Γλώσσα.

  • Διδάσκουσα: Μ. Ιακώβου

Κειμενογλωσσολογία -Ανάλυση λόγου (Ζ' εξάμηνο, επιλογής)

 Αντικείμενο του μαθήματος είναι η προσέγγιση του λόγου μέσα από τη μελέτη των κειμενικών παραγόντων της συνοχής, συνεκτικότητας, προθετικότητας, αποδεκτότητας, καταστασιακότητας, πληροφορητικότητας και διακειμενικότητας. Στόχος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με την παρουσία και λειτουργία των παραγόντων αυτών σε διάφορα κειμενικά είδη (με έμφαση σε λογοτεχνικά κείμενα). Επίσης αναλύονται οι σχέσεις κειμένου και περιβάλλοντος, τα κειμενικά είδη, η διάκριση των γενικότερων τρόπων (γραπτού/προφορικού, αφηγηματικού/μη αφηγηματικού λόγου και συζητούνται τρόποι διδακτικής προσέγγισης των εννοιών αυτών στο σχολικό περιβάλλον.

  • Διδάσκουσα: Δ. Γούτσος

Γραμματισμός (Η' εξάμηνο, επιλογής)

 Η κατασκευή και η διαπραγμάτευση του νοήματος στην επικοινωνία που πραγματώνεται στο συνεχές προφορικoύ-γραπτού λόγου, δηλαδή η κοινωνική αλληλεπίδραση γύρω από και επ’ αφορμή των γραπτών κειμένων (έντυπων ή/και ψηφιακών), συγκροτούν το περιεχόμενο των Σπουδών Γραμματισμού [New Literacy Studies]. Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση των ειδών Γραμματισμού μέσω της μελέτης της γλώσσας ως κοινωνικής πρακτικής και ως κοινωνικής διαδικασίας. Ειδικότερα στο μάθημα αναλύεται και ο συσχετισμός του Γραμματισμού με τις εθνικές και υπερεθνικές (Ε.΄Ενωση, ΟΗΕ) γλωσσικές πολιτικές για την τυπική και μη-τυπική εκπαίδευση με έμφαση στη διδακτική των γλωσσών.

  • Διδάσκων: Β. Ιντζίδης