Τμήμα Φιλολογίας

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ

• Αρχαίες γλωσσικές θεωρίες: φιλοσοφική, φιλολογική και ρητορική παράδοση
• Ομηρική φιλολογία στην αρχαιότητα
• Αρχαία υπομνηματιστική και σχολιαστική γραμματεία
• Ερατοσθένης και επιστημονική γραμματεία των ελληνιστικών χρόνων
• Ιστορία της Κλασικής Φιλολογίας
• Aρχαία ελληνική και βυζαντινή λεξικογραφία 

 ΣΠΟΥΔΕΣ

• 1984-1988: Ε.Κ.Π.Α., Τμήμα Φιλολογίας. Πτυχίο (ειδίκευση Κλασικής Φιλολογίας).

• 1989-1992: Georg-August-Universität Göttingen (Πανεπιστήμιο Γοττίγγης). Μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, τη Λατινική Φιλολογία και τη Γλωσσολογία.

• 1992-1998: Georg-August-Universität Göttingen (Πανεπιστήμιο Γοττίγγης). Διδακτορικές σπουδές.

• 1998: Georg-August-Universität Göttingen (Πανεπιστήμιο Γοττίγγης). Διδακτορικό δίπλω­μα στην Κλασική Φιλολογία.

• Διδακτορική διατριβή: Untersuchungen zur Grammatik Aristarchs: Texte und Interpretation zur Wortartenlehre. Επόπτης καθηγητής: Wolfram Ax 

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ

• 2022 – : Ε.Κ.Π.Α., Τμήμα Φιλολογίας, Καθηγητής

• 2018 – 2022: Ε.Κ.Π.Α., Τμήμα Φιλολογίας, Αναπληρωτής Καθηγητής

• 2006 – 2018: Α.Π.Θ., Τμήμα Φιλολογίας, Επίκουρος Καθηγητής

• 2000 – 2006: Πανεπιστήμιο Κύπρου, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας, Λέκτορας (2000-2004) και Επίκουρος Καθηγητής (2004-2006)

• 1998 – 2000: Πανεπιστήμιο Κολωνίας, Τμήμα Αρχαιογνωσίας (Universität zu Köln, Institut für Altertumskunde), Επιστημονικός συνεργάτης (Wissenschaftlicher Mitarbeiter)

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Ι. Μονογραφίες

1. Untersuchungen zur Grammatik Aristarchs: Texte und Interpretation zur Wortartenlehre (Hypomnemata 126), Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1999, σσ. 707

2. Eratosthenes und die Philologie. Fragmente aus den Grammatika in wissenschaftlichem Kontext [υπό δημοσίευση]

 ΙΙ. Επιμέλεια συλλογικών τόμων

1. S. Matthaios – P. Schmitter (επιμ.), Linguistische und epistemologische Konzepte – diachron, Münster: Nodus Publikationen 2007, σσ. 186

 2. A. Kaerne – S. Matthaios (επιμ.), Das Adverb in der Grammatikographie, 1ο μέρος (θεματικό τεύχος: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 17 [2007], σσ. 1-256) – 2ο μέρος (θεματικό τεύχος: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 18/1 [2008], σσ. 1-175), Münster: Nodus Publikationen 2007-08

3. S. Matthaios – F. Montanari – A. Rengakos (επιμ.), Ancient Scholarship and Grammar. Archetypes, Concepts and Contexts (Trends in Classics – Suppl. Vol. 8), Berlin – New York: Walter de Gruyter 2011, σσ. viii, 592

4. Encyclopedia of Ancient Greek Language and Linguistics (EAGLL), Γενικός επιμελητής: G.K. Giannakis, Συνεπιμελητές: V. Bubenik, E. Crespo, Chr. Golston, A. Lianeri, S. Luraghi, S. Matthaios, 3 τόμοι, Leiden – Boston: Brill 2014

 5. F. Montanari – S. Matthaios – A. Rengakos (επιμ.), Brill’s Companion to Ancient Greek Scholarship, τόμος 1: History, Disciplinary Profiles, τόμος 2: Between Theory and Practice, Leiden – Boston: Brill 2015, 1ος τόμος: σσ. xx, 636· 2ος τόμος: σσ. viii, 637-1504

 ΙΙΙ. Μελέτες – Άρθρα

1. „Κύριον ὄνομα. Zur Geschichte eines grammatischen Terminus“, στο: P. Swiggers – A. Wouters (επιμ.), Ancient Grammar: Content and Context, Leuven-Paris: Peeters 1996 (Orbis Supplementa 7), sσ. 55-77

2. „Das Wortartensystem der Alexandriner: Skizze seiner Entwicklungsgeschichte und Nachwirkung“, στο: Göttinger Beiträge zur Sprachwissenschaft 5 (2001), σσ. 65-94 [Ανατύπωση στο: I. Taifacos (επιμ.), The Origins of European Scholarship. The Cyprus Millennium International Conference, Stuttgart: Franz Steiner Verlag 2005, σ. 13-39]

 3. „Neue Perspektiven für die Historiographie der antiken Grammatik: Das Wortartensystem der Alexandriner“, στο: P. Swiggers – A. Wouters (επιμ.), Grammatical Theory and Philosophy of Language in Antiquity, Leuven-Paris-Sterling, Virginia: Peeters 2002 (Orbis Supplementa 19), σσ. 161-220

4. „Aristarch, die τέχναι γραμματικαί und Apollonios Dyskolos zum Adverb. Zur Geschichte einer Wortkategorie in der antiken griechischen Grammatik“, στο: Göttinger Beiträge zur Sprachwissenschaft 9 (2003), σσ. 27-54 [Ανατύπωση στο: Histoire Épistémologie Langage 27/2 (2005) (θεματικό τεύχος: M. Baratin – A. Garcea (επιμ.), Autour du De adverbio de Priscien), σσ. 93-120]

5. „Tryphon aus Alexandria: Der erste Syntaxtheoretiker vor Apollonios Dyskolos?“, sto: P. Swiggers – A. Wouters (epim.), Syntax in Antiquity, Leuven-Paris-Dudley, M.A.: Peeters 2003 (Orbis Supplementa 23), sσ. 97-132

6. „Die Syntaxtheorie in der alexandrinischen Grammatik. Das Beispiel Tryphons aus Alexandria“, στο: G. Hassler – G. Volkmann (επιμ.), History of Linguistics in Texts and Concepts – Geschichte der Sprachwissenschaft in Texten und Konzepten, tovm. I-II, Münster: Nodus 2004, τόμ. I, σσ. 87-100

7. „Die Wortbildungstheorie in der alexandrinischen Grammatik“, στο: K.-A. Forsgren – B. Kaltz (επιμ.), Studien zur Geschichte der Wortbildungstheorien (θεματικό τεύχος: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 14/1, 2004), Münster: Nodus Publikationen 2004, σελ. 5-22 [Αναδημοσίευση σε γαλλική μετάφραση: „Théories des grammairiens alexandrins sur la formation des mots“, στο: B. Kaltz (επιμ.), Regards croisés sur les mots non simples, Lyon: ENS Éditions 2008 (Collection Langages), σσ. 35-49]

8. „‘Der eifrig gehende Hephaistos’. Zu einer Worterklärung des Bodl. MS. Gr. Class. f. 41 (P) zu Ilias A 600“, στο: Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 148 (2004), σσ. 121-125

9. „Klevarco" oder Kleivtarco"? Zur Urheberschaft zweier Worterklärungen und zur Autorschaft eines Glossenwerks in der Überlieferung des Klearchos aus Soloi“, στο: Rheinisches Museum für Philologie 148 (2005), σσ. 47-79

10. „Nominal Accidents by Question and Answer: Two Fragments of a Tevcnh grammatikhv, One New“, στο: Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 154 (2005), σσ. 97-116 (σε συνεργασία με τον John Lundon)

11. „Σούδα: Ο χαρακτήρας και η δυναμική ενός βυζαντινού εγκυκλοπαιδικού λεξικού“ / „Suda: The Character and Dynamics of an Encyclopedic Byzantine Dictionary“, στο: I.N. Kazazhs (επιμ.), Η λεξικογράφηση του ελληνικού πολιτισμού, αρχαίου, μεσαιωνικού και νέου. Τα σύγχρονα εγκυκλοπαιδικά λεξικά, Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας 2006, σελ. 43. Ηλεκτρονική δημοσίευση στις διευθύνσεις:

α) www.greek-language.gr/greekLang/files/document/conference-2003/012MatthaiosEl.pdf (ελληνικά) και

β) www.greek-language.gr/greekLang/files/document/conference-2003/012MatthaiosEn.pdf (αγγλικά)

12. „Sprach- und Kulturwandel im Spiegel der griechischen Lexikographie aus Antike und Mittelalter“, στο: S. Matthaios – P. Schmitter (επιμ.), Linguistische und epistemologische Konzepte – diachron, Münster: Nodus Publikationen 2007, σσ. 13-35

13. „Dem Adverb auf der Spur – Zur Einleitung“, στο: A. Kaernae – S. Matthaios (επιμ.), Das Adverb in der Grammatikographie, 1o mevro" (θεματικό τεύχος: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 17 [2007], σσ. 1-256), Münster: Nodus Publikationen 2007, σελ. 3-12 (σε συνεργασία με την Aino Kärnä)

14. „Das Adverb in der Grammatikographie der griechischen Antike“, στο: A. Kaernae – S. Matthaios (επιμ.), Das Adverb in der Grammatikographie, 1ο μέρος (θεματικό τεύχος: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 17 [2007]), Münster: Nodus Publikationen 2007, σσ. 13-58

15. „Ποιητὴς ἅμα καὶ κριτικός. Η φιλολογική ταυτότητα των ελληνιστικών ποιητών και η ποιητική καταγωγή της φιλολογίας“, στο: F. Manakidou – K. Spanoudakhs (επιμ.), Alexandrinhv Mouvsa. Sunevceia kai newterismov" sthn Ellhnistikhv poivhsh. Provlogo": A. Regkavko", Aqhvna: Gutenberg 2008 (ShvmataÚ Suvgcrone" proseggivsei" sthn arcaiva ellhnikhv grammateiva 2), σσ. 545-643

16. „Aristarch, Dionysios Thrax und die Tevcnh grammatikhv. Zur Echtheitsdiskussion des ersten Lehrbuchs über die Grammatik“, στο: E. Karamalengou – Eug. Makrygianni (επιμ.), ∆Antifivlhsi". Studies on Classical, Byzantine and Modern Greek Literature and Culture in Honour of John-Theophanes A. Papademetriou, Stuttgart: Steiner Verlag 2009, σσ. 386-400

17. „Κοινή και αττικισμός στο λεξικό του Ησυχίου“/ „Koinè et atticisme dans le lexique d’Hésychius“, στο: A. Regkakos, se sunergasiva me M. Arapopoulou kai M. Crith (epim.), Zhthvmata glwssikhv" allaghv": Apov thn Koinhv pro" th neva ellhnikhv / Questions relatives au changement linguistique: de la Koinè au Grec moderne, Qessalonivkh / Thessalonique: Kevntro Ellhnikhv" Glwvssa" / Centre de la lanque Grecque 2010

α) sσ. 27-42 (εllhnikav) kai β) σσ. 81-96 (gallikav)

18. „Lexikographen über die Schulter geschaut. Tradition und Traditionsbruch in der griechischen Lexikographie“, στο: M. Horster – Chr. Reitz (επιμ.), Condensed Texts – Condensing Texts, Stuttgart: Franz Steiner Verlag 2010 (Palingenesia, Bd. 98), σσ. 165-207

19. „Von Aristoteles zu den Grammatikern. Die εἰκών-Definition (Aristot. Rh. 3, 10) und die Entstehung des grammatischen Terminus πρόθεσις«, στο: Rivista di Filologia e di Istruzione Classica 138 (2010) 312-363

20. „Eratosthenes of Cyrene: Readings of his ‘Grammar’ Definition“, στο: S. Matthaios – F. Montanari – A. Rengakos (επιμ.), Ancient Scholarship and Grammar. Archetypes, Concepts and Contexts (Trends in Classics – Supplementary Volumes 8), Berlin – New York: Walter de Gruyter 2011, σσ. 55-85

21. „Textinterpretation und grammatische Argumentation im Kreis der alexandrinischen Philologen“, στο: N.N. Kazansky – V.I. Mazhuga – I.P. Medvedev – L.G. Stepanova – P. Swiggers – A. Wouters (επιμ.), Ancient Grammar and its Posterior Tradition (Orbis / Supplementa 36), Leuven – Paris – Warpole, MA.: Peeters 2011, σσ. 111-141

22. „Zwischen ἐμπειρία und τέχνη. Textinterpretation und grammatische Argu­mentation bei den alexandrinischen Grammatikern«, στο: Rheinisches Museum für Philologie 155 (2012), 254-290

23. „Pollux’ Onomastikon im Kontext der attizistischen Lexikographie. Gruppen ‘anonymer Sprecher’ und ihre Stellung in der Sprachgeschichte und Stilistik“, στο: Chr. Mauduit (επιμ.), L’Onomasticon de Pollux: aspects culturels, rhétoriques et lexico­graphiques, Lyon: CEROR 2013 (Collection Études et Recherchses sur l’Occident Romain, τόμ. 43), σσ. 67-140

24. „Philological-grammatical tradition in ancient linguistics“, στο: Encyclopedia of Ancient Greek Language and Linguistics (EAGLL), General editor: G. K. Giannakis, Associate editors: V. Bubenik, E. Crespo, Chr. Golston, A. Lianeri, S. Luraghi, S. Matthaios, 3 τόμοι, Leiden – Boston: Brill 2014, τόμ. 3, σσ. 63-76

25. „Philologie“, στο: B. Zimmermann – A. Rengakos (επιμ.), Handbuch der griechischen Literatur der Antike, τόμ. 2: Die Literatur der klassischen und hellenistischen Zeit (Handbuch der Altertumswissenschaft VII/2), München: C.H. Beck 2014, σσ. 502-553

26. „Zur Typologie des Publikums in der Zweiten Sophistik nach dem Zeugnis der Attizisten: ‘Zeitgenössische’ Sprechergruppen im Onomastikon des Pollux”, στο: Lemmata. Beiträge zum Gedenken an Christos Theodoridis (Lemmata. Essays in Honour of Christos Theodoridis), επιμ. M. Tziatzi, M. Billerbeck, F. Montanari, K. Tsantsanoglou, Berlin - New York: de Gruyter 2015, σσ. 286-313

27. “Greek Scholarship in the Imperial Era and Late Antiquity”, στο: F. Montanari – S. Matthaios – A. Rengakos (επιμ.), Brill’s Companion to Ancient Greek Scholarship, τόμ. 1: History, Disciplinary Profiles, τόμ. 2: Between Theory and Practice, Leiden – Boston: Brill 2015, τόμ. 1, σσ. 184-296

28. “Eratosthenes, Crates and Aristarchus on the Homeric dual. Rethinking the origins of the ‘analogy vs. anomaly controversy’”, στο: M. Ercoles, L. Pagani, F. Pontani, G. Ucciardello (επιμ.), Approaches to Greek Pooetry. Homer, Hesiod, Pindar, and Aeschylus in Ancient Exegesis (Trends in Classics Supplementary Volumes 73), Berlin – New York: de Gruyter 2019, σσ. 23-47

IV. Λήμματα σε εγκυκλοπαίδειες

1. Der Neue Pauly. Enzyklopädie der Antike, επιμ. H. Cancik – H. Schneider, τόμοι 1-16, Stuttgart-Weimar: Metzler 1996-2004 (Brill’s New Pauly. Encyclopedia of the Ancient World, τόμοι 1-15, Leiden – Boston: Brill 2002-2010):

 Munatios (= Munatius [II 18]), Nikanor [12] aus Alexandreia (= Nicanor [12] of Alexandria), Nikokles [5] aus Sparta (= Nicocles [5] of Sparta), Palamedes [2] (= Palamedes [2]), Parthenios [2] (= Parthenius [I 2]), Pausanias [9] (= Pausanias [9]), Philemon [5] (= Philemon [5]), Phrynichos [4] (= Phrynichus [4]), Poseidonios [2] (= Poseidonius [2]), Ptolemaios [60] von Alexandreia (Epithetes) (= Ptolemaeus [60] of Alexandria), Ptolemaios [61] Pindarion (= Ptolemaeus [61]), Ptolemaios [62] (= Ptolemaeus [62]), Ptolemaios [63] aus Askalon (= Ptolemaeus [63] of Ascalon), Ptolemaios [64] Chennos (= Ptolemaeus [64] Chennus), Seleukos [14] aus Emesa (= Seleucus [14] from Emesa), Sophokleios (= Sophocleus), Sosibios [3] (= Sosibius [3]), Theagenes [2] aus Rhegion (= Theagenes [2] of Regium), Theagenes [4] aus Knidos (= Theagenes [4] of Cnidus), Theodoros [17] (= Theodorus [I 17]), Theodosios [3] (= Theodosius [I 3]), Theopompos [5] C. Julius (= Theopompus [5] C. Iulius), Thoas [6] aus Ithaka (= Thoas [6] of Ithaca), Timaios [5] (= Timaeus [5]), Timotheos [14] von Gaza (= Timotheus [14] of Gaza), Tryphon [7] (= Tryphon [7]), Vestinus [3] L. Iulius (= Vestinus [3] L. Iulius), Viermännerkommentar (= Viermännerkommentar), Xenokritos [3] (= Xenocritus [3]), Zenodoros [2] (= Zenodorus [2]), Zenodotos [4] aus Alexandreia (= Zenodotus [4] of Alexandria), Zenodotos [5] aus Mallos (= Zenodotus [5] of Mallus), Zenodotos [8] Philetairos (= Zenodotus [8] Philetaerus), Zenon [14] von Myndos (= Zeno [14] of Myndus), Zoilos [1] (= Zoilus [1]), Zoilos [8] (= Zoilus [8]), Zosimos [6] aus Askalon (= Zosimus [6] of Ascalon)

2. Keith Brown (επιμ.), Encyclopedia of Language and Linguistics (ELL), 2η έκδοση, τόμοι 1-14, Oxford: Elsevier 2006

Du Cange, Charles du Fresne, Sieur (1610-1688), Planudes, Maximus (1260-1310), Stephanus, Henricus (1531-1598)

 V. Βιβλιοκρισίες

1. G.W. Most (επιμ.), Commentaries – Kommentare, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1999 (Aporemata 4), στο: Grazer Beiträge 24 (2005), σσ. 365-370

2. D.M. Schenkeveld, A Rhetorical Grammar. C. Iulius Romanus, Introduction to the Liber De Adverbio as incorporated in Charisius’ Ars Grammatica II.13. Edition with Introduction, Translation and Commentary, Leiden & Boston: Brill 2004 (Mnemosyne Supple­mentum 247), στο: Historiographia Linguistica 32/3 (2005), σσ. 349-357

3. D. Cufalo (ed.), Scholia Graeca in Platonem. I: Scholia ad dialogos I-VII continens, Roma: Edizioni di Storia e letteratura 2007 (Pleiadi 5.1), στο: Bryn Mawr Classical Review 2008.11.29. Ηλεκτρονική διεύθυνση:

ccat.sas.upenn.edu/bmcr/2008/2008-11-29.html

4. „Einführung in die griechische Philologie und Grammatik der Antike. Präsentation eines antiken Fachgebiets – aber ohne Theorie?“. Βιβλιοκρισία του: E. Dickey, Ancient Greek Scholarship: A Guide to Finding, Reading, and Understanding Scholia, Commentaries, Lexica, and Grammatical Treatises, from Their Βeginnings to the Byzantine Period, Oxford – New York: Oxford University Press 2007 (American Philological Association. Classical Resources Series 7), στο: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 19/1 (2009), σσ. 148-160

5. „‘Ordnen’ und ‘Tradieren’. Zu den Grundlagen der Historiographie der Linguistik“. Παρουσίαση του συνεδρίου: XX. Internationales Kolloquium des “Studienkreis ‘Geschichte der Sprachwissenschaft’ (SGdS)”, Laer (BRD), 2-5 Ioulivou 2009, στο: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 19/2 (2009), σσ. 299-304

6.α) „Antike Grammatik im rhetorischen und literaturtheoretischen Kontext. Das Beispiel des Dionysios von Halikarnass“. Βιβλιοκρισία του: Casper C. de Jonge, Between Grammar and Rhetoric. Dionysius of Halicarnassus on Language, Linguistics and Literature, Leiden & Boston: Brill 2008 (Mnemosyne Supplements 301), στο: Beiträge zur Geschichte der Sprachwissenschaft 20/2 (2010), σσ. 295-304

β) Casper C. de Jonge, Between Grammar and Rhetoric. Dionysius of Halicarnassus on Language, Linguistics and Literature, Leiden & Boston: Brill 2008 (Mnemosyne Supplements 301), στο: Gnomon 83 (2011), σσ. 197-202

VI. Συνεργασία στην κριτική έκδοση

1. Scholia D in Iliadem, edidit Helmut van Thiel, adiuverunt Nicola Conrad et Stephanos Matthaios, Proecdosis 2000, σελ. 593 / 2η έκδοση: Scholia D in Homeri Iliadem edita ab Helmut van Thiel. Adiuverunt Nicola Ernst curis iteratis et Stephanos Matthaios. Proecdosis aucta et correctior 2014. Ηλεκτρονική δημοσίευση διαθέσιμη στη διεύθυνση: kups.ub.uni-koeln.de/1810/